De reeks Politiekunde is een uitgave van het Onderzoeksprogramma Politie &
Wetenschap, een zelfstandig onderdeel van de Politieacademie.
Politie & Wetenschap is ingesteld om een stimulans te geven aan de toegepaste
wetenschappelijke kennisontwikkeling op het gebied van politie en veiligheid,
de daarvoor benodigde kennisinfrastructuur en de daadwerkelijke benutting
van onderzoeksrapporten en -resultaten in politiepraktijk, beleid en opleiding.
Publicaties in de reeks Politiekunde betreffen in het algemeen concrete handleidingen,
modellen, instrumenten of werkwijzen die direct bruikbaar zijn
voor de politiepraktijk. Ze zijn veelal de uitkomst van onderzoek dat is verricht
in het kader van het meerjarige onderzoeksprogramma, de kernactiviteit van
Politie & Wetenschap.
Politie en politiewerk laten zich, zo leren literatuur en praktijk, lastig sturen en
beoordelen. Politieagenten beschikken in hun werk nu eenmaal, noodzakelijkerwijs,
over een behoorlijke mate van handelingsvrijheid. Bovendien is niet
altijd (op voorhand) evident wat goed politiewerk is. Daarvoor is het werk te
zeer context- en waardegebonden. Dat alles maakt de operationele sturingsvraag
tot een bijzondere: wat zijn goede en effectieve wijzen van sturing en
verschilt dat afhankelijk van het taakdomein?
In deze studie wordt ingezoomd op de sturing van de operationele taakuitvoering
in de basispolitiezorg. Uitgelicht wordt een negental sturingsinstrumenten
waaronder 'harde', zoals prestatiesturing, gedragsvoorschriften en briefings,
en 'zachte', zoals coaching en intercollegiaal overleg. Onder meer op basis
van een uitgebreide enquête onder agenten en hun operationele chefs wordt
in kaart gebracht welke instrumenten voor welk doel en met welk resultaat
worden gebruikt. Geanalyseerd wordt hoe de waarde en de effectiviteit van
instrumenten wordt beoordeeld en welke discrepanties in opvattingen
optreden tussen chefs en medewerkers.
Dat leidt tot opmerkelijke bevindingen. Er is sprake van een behoorlijk perceptieverschil
tussen chefs en medewerkers. Op de werkvloer ervaart men weinig
betrokkenheid en aandacht, maar chefs zien dat anders. De sturingsinstrumenten
die het meest gewaardeerd worden op de werkvloer, worden in de praktijk
het minst toegepast - vooral vormen van 'zachte' sturing, die in de ogen van
agenten bij uitstek de kwaliteit van hun werk ten goede komen. Het minst positief
wordt geoordeeld over meer directieve vormen van 'harde' sturing, zoals
prestatieafspraken. Zij perken de professionele handelingsruimte van agenten
(te zeer) in; tegelijk wordt hun effectiviteit niet betwist.
Aan de hand van deze bevindingen wijdt de auteur een nadere beschouwing
aan vragen naar wat 'goed leiderschap', 'goede sturing' en 'professionaliteit'
nu eigenlijk inhouden. Dit alles maakt deze studie tot een must read voor
leidinggevenden bij zowel de politie als verwante organisaties.