Bartholomeus van der Helst (Haarlem c. 1613-1670 Amsterdam) kwam begin jaren dertig naar Amsterdam om in de leer te gaan bij de portretschilder Nicolaes Eliasz. Pickenoy. Zijn huwelijk plaatst Van der Helst in het netwerk van toonaangevende Zuid-Nederlandse immigranten. Zijn werk genoot onder de elite van Amsterdam grote waardering. Zijn belangrijkste opdracht kreeg hij naar aanleiding van de Vrede van Munster in 1648. Het groepsportret van de compagnie van Cornelis Jansz. Witsen, de Schuttersmaaltijd, geldt eeuwenlang als een van de meesterwerken van de 17de eeuw.

Deze monografische studie reconstrueert de loopbaan en klantenkring van Van der Helst. Naast een beschrijving van zijn leven wordt aandacht besteed aan zijn familie en opdrachtgevers, een aspect dat tot nu nauwelijks werd beschreven.
Voor het eerst komt bovendien de ontwikkeling van het werk van zijn zoon Lodewijk aan bod.

Judith van Gent promoveerde eerder dit jaar op haar dissertatie over deze kunstenaar.