Hoe zag dat vooroorlogse joodse leven in Nederland eruit? Wat gebeurde er in de zesendertigduizend huizen die door joodse landgenoten werden bewoond? Wat voor samenleving is voorgoed verdwenen?

De huizen zijn er nog. Zij vertellen hun verhaal, door de getuigenissen van overlevenden, familieleden, buren, vrienden, kennissen, geschiedschrijvers.

 

Historicus en tv-presentator (Andere Tijden) Hans Goedkoop zei hierover:

 

‘Wat een werk (….), om in al die vooroorlogse huizen het leven terug te roepen uit die minimale glimpen die er nog van over zijn – de plek, de burgerlijke stand, herinneringen, foto’s soms, een briefje. En wat een liefde waarmee de schrijvers van deze huizenportretten elk hun eigen vorm kiezen om het verleden op te roepen, soms heel sec en soms ook haast als een roman. (….)

Dat is mooi. Dat maakt het warm. Dit is een warm boek.

Dat zit ’m ook in het hele idee van deze reeks. De verhalen gaan meer over vóór dan ín de oorlog. Meer over het leven dan de dood. Ook dat is mooi, want de dood waar het in de verdomde oorlog altijd over gaat krijgt pas betekenis als je het leven ziet dat daardoor verloren ging, in al z’n waarde. Daar zou het vaker over mogen gaan in de geschiedschrijving.

Een paar verhalen gaan zover dat ze heel die oorlog niet eens noemen – en dat heeft een fascinerend effect. Je leest over joden die orthodox waren, liberaal, ‘niks’, kortom zo verschillend als burgers in dit land maar kunnen zijn.

Zo bouwen deze verhalen een hele wereld op. Een gemeenschap. (..…) Dat is de verdienste en de overwinning van Joodse Huizen. Een papieren wederopbouw van het vooroorlogse leven.’