Dit boek gaat over wat Nederlandse gemeenten doen om criminele families aan te
pakken en de intergenerationele overdracht van criminaliteit te doorbreken.
De problematiek van de georganiseerde misdaad in Nederland en zijn ondermijnende
effecten, kan immers niet los worden gezien van de rol die criminele families hierin
spelen. Dat hebben Hans Moors en Toine Spapens in Criminele families in Noord-Brabant.
Een verkenning van generatie-effecten in de georganiseerde misdaad (2017) klip en klaar laten zien.
De leden van criminele families zijn over het algemeen bedreven in het ontlopen van de
strafrechtelijke repercussies van de criminaliteit die ze plegen. Ze zijn ook in staat om
interventies van preventieve aard te frustreren. Het gaat om gesloten groepen, die vaak
een negatieve sfeer van intimidatie en afhankelijkheid creëren in hun fysieke en sociale
omgeving. Tegelijktertijd opereren zij het liefst onder de radar en houden zij instanties
buiten de deur of profiteren er juist van. Een overheid die te dichtbij komt en illegale
verdienmodellen verstoort, kan echter op forse weerstand rekenen.
De conclusie is hard en helder. Ondanks de brede aandacht voor integrale
samenwerking en de creatieve inzet van straf-, civiel- en bestuursrechtelijke middelen
van de afgelopen jaren, valt er een wereld te winnen. De ‘harde’ aanpak van repressie,
verstoring en afpakken, sluit nog te beperkt aan op de ‘zachte’ benadering van preventie,
hulpverlening, scholing, maatschappelijk werk en gezondheidszorg. En we zijn pas net
gaan beseffen dat in vrijwel iedere aanpak ook de directe leefomgeving van criminele
families zou moeten worden gemobiliseerd.
Het draaiboek voor een effectieve aanpak van criminele families bestaat niet. Alles staat
of valt met aandacht voor situatie, context en maatwerk – het gaat om professionaliteit
en veerkracht in een weerbarstige praktijk. Daarom willen we met de inzichten van de
werkvloer en uit de wetenschap in dit boek alle professionals inspireren die bij en voor
gemeenten vat proberen te krijgen op deze complexe en persistente problematiek.
De reeks Politiewetenschap is een uitgave van het Onderzoeksprogramma Politie & Wetenschap. Publicaties
in de reeks Politiewetenschap betreffen in het algemeen studies met een meer theoretisch, verkennend of
beschouwend karakter.