De Man Booker Prize 2018 is toegekend aan de Noord-Ierse schrijfster Anna Burns (56). Ze kreeg de begeerde Britse literatuuronderscheiding voor haar roman Milkman.
Het boek gaat over een achttienjarig meisje dat ten tijde van de bloedige burgeroorlog in Noord-Ierland te maken krijgt met seksueel toenadering van een oudere en getrouwde man, geloofsconflicten en sociale dwang.
Volgens het juryrapport heeft Burns de stem van de 'vrolijke, strijdvaardige, scherpzinnige en open' ik-figuur duidelijk en overtuigend overgebracht en doorspekt met bijtende spot. Aan de prijs is een geldbedrag van 57.000 euro verbonden.
September 2003. In een grot op Flores, Indonesië, komt een fossiele oermens bloot te liggen van amper een meter hoog. Rondom haar liggen skeletten van ratten zo groot als honden, olifanten zo klein als pony’s en reuzenooievaars van 1 meter 80. Wat zegt deze spiegelwereld over wie wij zijn en waar we vandaan komen?
Wij, de mens neemt de lezer mee op een filosofische wereldreis – van de Maasvallei tot op de vulkaanhellingen van Indonesië. De inzet is hoog. Want als wij de overtreffende trap van het dier zijn, waarin schuilt dan het onderscheid?
In ‘De rechtvaardigen’ beschrijft Jan Brokken het verhaal van de Nederlandse consul, Jan Zwartendijk. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog ontdekte deze consul in Kaunas (Litouwen) een manier om duizenden uit Polen gevluchte Joden het leven te redden: hij schreef voor hen een visum uit voor Curaçao. Daarmee reisden de Joden met de Trans Siberië Express naar Japan, van waaruit ze zich over de hele wereld verspreidden – vrijwel allen overleefden de oorlog. In korte tijd schreef hij koortsachtig duizenden visa uit.
Jan Brokken beschrijft het leven van Jan Zwartendijk en de lotgevallen van veel van de ontkomen Joden in een meeslepend epos, waarin een treffend beeld wordt geschetst van een wanhopige tijd.
'De rechtvaardigen' is een les in moed, in het maken van de juiste keuzes op het juiste moment.
Scholen zijn markante verschijningen in de stad.Toch werd pas vanaf 1801, met de invoering van de eerste onderwijswetten, serieus gekeken naar de gebouwen waar het onderwijs werd gegeven. Daarvoor nam men het niet zo nauw: toen werden ‘tot berging van de schooljeugd alleen voor elk ander doel onbruikbare gebouwen of woonhuizen gebruikt’. Er kwamen richtlijnen, want per slot van rekening moest er een geheel nieuw gebouwtype worden ontworpen. Van bescheiden lagere schooltjes tot imposante onderwijsburchten voor het voortgezet onderwijs.
Al deze schoolgebouwen vertellen in steen de geschiedenis van het onderwijs die gekenmerkt wordt door een continue verandering van visies en regelgeving. Een boeiende geschiedenis, zeker in Den Haag waar opvallend veel ‘eerste scholen van Nederland staan’, zoals het eerste gymnasium en de eerste openluchtschool.
Dit boek biedt een prachtig overzicht van de mooiste voorbeelden van schoolarchitectuur in Den Haag. Aan de hand van een beschrijving en foto’s ziet u hoe de scholen in de loop van de jaren van uiterlijk veranderen. Een rijk geornamenteerd neorenaissance ‘sprookjeskasteel’ geeft een heel andere beleving dan een antroposofisch gebouw. Ook vertellen oud-leerlingen hoe zij hun schooltijd hebben ervaren.
Els Kloek verzamelde in dit boek vele verhalen van opmerkelijke, krachtige en inspirerende vrouwen die de 20ste eeuw mede hebben bepaald. Bekende vrouwen als Majoor Bosshardt, Koningin Juliana en Mies Bouwman, maar ook onbekende namen als Beatrix de Rijk, in 1911 de eerste Nederlandse vrouw met een vliegbrevet.
Els Kloek en Irma Boom verzorgden samen ook de gelijknamige tentoonstelling, vanaf 4 oktober in het Amsterdam Museum. Eerder werd de voorganger van dit boek, 1001 vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis (2013), al verkozen tot beste geschiedenisboek aller tijden.
Wat gebeurde er nadat Napoleon in 1815 definitief was verslagen? Hoe kwam het Europese continent tot bedaren? Na 25 jaar van oorlog en chaos verlangde de bevolking naar rust en veiligheid. Een nieuwe Europese Verdedigingsgemeenschap (een NAVO avant la lettre) zou daarvoor gaan zorgen, met de hertog van Wellington als ster, die op zijn beurt werd omringd door talloze ondergeschikte, tegenstribbelende en behulpzame officieren, juristen, spionnen en ander veiligheidsvolk.
Met behulp van allerlei nieuwe instrumenten – paspoorten, optische telegrafen, gezamenlijke grenscontroles en het razendsnel verspreiden van signalementen van voortvluchtige ‘terroristes’ en ‘assassijnen’ – werd het inderdaad veilig. De veiligheid werd duur betaald, met internationale leningen en afgedwongen Franse herstelbetalingen. Maar werd de terreur werkelijk bezworen? En legde dit systeem de basis voor ons huidige veiligheidsbestel?
Op basis van nooit eerder onderzochte bronnen reconstrueert Beatrice de Graaf magistraal en tot in detail deze eerste gezamenlijke Europese strijd tegen de terreur.
Oktober is de Maand van de Geschiedenis, het grootste geschiedenisevenement van Nederland.
Het thema is dit jaar Opstand in de breedste zin van het woord – denk daarbij aan de Nederlandse Opstand ofwel de Tachtigjarige Oorlog, maar ook aan revoluties, staatsgrepen, onafhankelijkheidsverklaringen en andere uitingen van rebellie.
Nelleke Noordervliet, aan wie onlangs nog de Constantijn Huygensprijs werd toegekend, schreef dit jaar het essay. Het is de hele maand verkrijgbaar voor € 3.50.
Op zondag 28 oktober wordt de winnaar van de Libris Geschiedenis Prijs 2018 bekendgemaakt. Deze prijs bekroont historische boeken die een algemeen publiek aanspreken. Oorspronkelijkheid, leesbaarheid en historische degelijkheid zijn de belangrijkste criteria. Vijf boeken haalden de shortlist.
Nieuws vertelt je wat er vandaag gebeurt, maar zelden wat er iedere dag gebeurt. Daardoor overschatten we het belang van zeldzame gebeurtenissen en missen we vaak de belangrijkste ontwikkelingen van onze tijd. Dit boek bevat 21 onmisbare verhalen die niet zo snel in het journaal zullen komen, maar wél een dieper inzicht geven in hoe de wereld werkt.
Over de onzichtbare motor achter technologische innovatie, de stille armoede in een van de rijkste landen ter wereld en de heimelijke invloed van cijfers op ons leven. Maar ook: hoe we ons kunnen wapenen tegen de burn-outepidemie, wat de werkelijke oplossing voor het fileprobleem is en waarom we klimaatverandering alleen samen tegen kunnen gaan.
Dit was het nieuws niet geeft een geheel nieuwe blik op het nieuws van alledag en de wereld om ons heen.
De collectie van de Koninklijke Bibliotheek bevat meer dan zeven miljoen boeken, tijdschriften, brieven en archieven uit twaalf eeuwen. De collectiespecialisten van de KB hebben zich laten inspireren door de Canon van Nederland om vijftig topstukken uit die enorme verzameling te presenteren.
Door vijftig vensters van de Nederlandse geschiedenis valt de blik nu eens op een beroemd handschrift, dan weer op een onbekende brief, op een luxueuze atlas of op een bijzonder kinderboek, op een wetenschappelijke ontdekking of een opruiend traktaat. Voor al die publicaties biedt de canon de historische context, terwijl de boeken op hun beurt illustraties vormen voor de thema’s uit de canon.
Uiteraard is er ook aandacht voor de uiterlijke verschijningsvorm van de topstukken en hun individuele herkomst en geschiedenis.
De dierentuin, de Plu's en de Kikkers, de lichtkrant in de Grote Marktstraat, de Visbanken, de Sierkan en Rembrandt op de fiets; het is er allemaal niet meer. Maar gelukkig is veel van wat verdween niet weg; het leeft voort in het geheugen van de Hagenaars.
Voor dit boek doken de auteurs Ineke Mahieu en Ad van Gaalen opnieuw in de geschiedenis van de stad. Dat leidde tot een selectie van 75 Haagse plekken, evenementen, gebeurtenissen, fenomenen en mensen die geen Hagenaar zou mogen vergeten. In evenveel korte hoofdstukjes wordt zo de recente geschiedenis van de stad boeiend beschreven, en krijgt het collectieve geheugen van Den Haag een kaleidoscopische opfrisbeurt.
Het Haags Geheugen is voor sommigen een feest van herkenning en voor anderen een - hernieuwde - kennismaking met de stad. Hoe dan ook, wie het verleden van Den Haag kent, zal de huidige stad beter begrijpen.
In Sapiens boog Yuval Noah Harari zich over het verleden, in Homo Deus over de toekomst; nu laat hij zijn licht schijnen over het heden.
Wat zijn de uitdagingen van onze tijd? Hoe beschermen we onszelf tegen een nucleaire oorlog, ecologische rampen en technologische bedreigingen? Wat is de oorzaak van de opkomst van populisten als Donald Trump? Hoe weren we ons tegen fake news? Moeten we ons voorbereiden op een nieuwe wereldoorlog? Wat moeten we denken van het opkomend nationalisme? Vragen de mondiale problemen die op ons afkomen om andere politieke systemen? Is het een goed idee dat we onze data overdragen aan enkele grote commerciële spelers, of wordt het tijd om het eigendom van data te reguleren? En wat wordt de grote nieuwe wereldmacht, Amerika, Europa of China?
In dit boek beantwoordt Yuval Noah Harari de 21 meest urgente vragen van onze tijd.
J.L. Heldring (1917‒2013) is vooral bekend geworden door zijn rubriek 'Dezer Dagen' in NRC Handelsblad, waarvan er tussen 1960 en 2012 viereneenhalf duizend afleveringen verschenen. In achthonderd tot duizend woorden trakteerde hij zijn lezers op scherpe analyses en prikkelende vragen uit de buitenlandse politiek, de democratische troebelen van de universitaire wereld, onoplosbare vragen in religie en geloof, de logica die taalgebruik zou moeten beheersen en het verschil tussen liberaal en conservatief.
Hugo Arlman beschrijft hoe Heldring als zoon van een Amsterdamse patriciërsfamilie uit de inmiddels verdwenen wereld van de vooroorlogse grachtengordel in de journalistiek terecht kwam. Waar de encyclopedische kennis vandaan kwam waarmee Heldring over de wereld schreef. Hoe hij geïnspireerd werd door Johan Huizinga, Carry van Bruggen en Raymond Aron. En wat voor mens er school achter het cerebrale, intellectuele en afstandelijke masker dat de meeste mensen van hem te zien kregen.
Aan de hand van de rijke verzameling kook- en receptenboeken van de Amsterdamse Universiteitsbibliotheek pakken Onno Kleyn en zijn dochter Charlotte onderhoudend en zintuiglijk uit over wat we gisteren en vandaag op tafel zetten.
In 1845 vertrekt HMS Erebus, het vlaggenschip van twee van de belangrijkste maritieme expedities uit de Britse geschiedenis. Het schip verdwijnt van de kaart en wordt 170 jaar later pas gevonden, op de bodem van de oceaan bij Noord-Canada.
In Erebus brengt de wereldberoemde Michael Palin de wereld en reizen van het schip tot leven.
Greshoffs biografie vormt een pakkende mentaliteitsgeschiedenis van de turbulente metamorfose die Nederland in de twintigste eeuw onderging, waarbij alle waarden binnenstebuiten werden gekeerd. Het levensverhaal van deze literaire spilfiguur voert de lezer langs morele dilemmas die tot op de dag van vandaag herkenbaar zijn.
Sinds het moment dat ze debuteerden, zijn Doeschka Meijsing en haar broer elkaars concurrent geweest in de letteren. In Liefdevolle rivaliteit zijn de brieven opgenomen die ze vanaf 1979 aan elkaar schreven. Nop Maas, die eerder onder meer het oorlogsdagboek van Hanny Michaelis en brievenuitgaven van Gerard Reve en Geert van Oorschot bezorgde, annoteerde de brieven.
Engelse nursery rhymes staan aan de wieg van de hele Engelstalige literatuur. Er is geen genre waar ze niet te vinden zijn, overal duiken ze op. Deze schat aan wiegeliedjes en kinderversjes blinkt uit in vrolijkheid, absurdisme en plezier.
Op basis van een groot aantal betrouwbare primaire bronnen in hun oorspronkelijke taal ontrafelt Zamoyski wat Napoleon dreef. In deze briljante evocatie van een man en een tijd haalt hij de mythe omver en laat ons de man zien die Napoleon Bonaparte was: hoe hij dit alles bereikte - en hoe hij het uiteindelijk weer ongedaan maakte.
'Eigendomsstrijd' van historicus Karwan Fatah-Black is een helder en toegankelijk boek dat nieuwe inzichten biedt in het debat over het Nederlands slavernijverleden. Het beschrijft de geschiedenis van slavernij en emancipatie in Suriname.
Alexander Rinnooy Kan, wetenschapper, onderhandelaar, bankier, kent de Nederlandse circuits van macht en invloed van binnenuit en gaf ze jarenlang mede vorm. Het ontwikkelen en overdragen van kennis heeft Rinnooy Kan van jongs af aan als ideaal voor ogen gestaan. En dat is wat hij in dit klein memoriaal ook doet.
In '80 jaar oorlog' beschrijft historicus Gijs van der Ham hoe verzet, opstand en burgeroorlog ervoor zorgden dat de bestaande Nederlanden in twee delen uiteenvielen. Het noorden, het huidige Nederland, werd onafhankelijk. Het zuiden, nu grofweg België, bleef onderdeel van het Spaanse rijk. Pas tachtig jaar en drie generaties later kon vrede worden gesloten.
Het grootse oeuvre van Aleksandr Poesjkin is een verzameling van vele hoogtepunten, die nu allemaal verenigd zijn in één uitgebreid Russische Bibliotheek-deel.
Carla Hoetink ontleedt de politieke cultuur van de naoorlogse Tweede Kamer en laat zien hoe deze zich heeft ontwikkeld.
John Gray beschrijft de complexe wereld van de verschillende vormen van atheïsme, een traditie die volgens hem even rijk is als die van religie.
In Het tijdperk van de tovenaars wekt Wolfram Eilenberger de filosofen van de jaren twintig tot leven: het decennium tussen levenslust en economische crisis, ná de Eerste Wereldoorlog en vóór het opkomende nationaalsocialisme en Europese fascisme. Hij vertelt over de pijlsnelle opkomst van Martin Heidegger en diens liefde voor Hannah Arendt. Over de immer dolende Walter Benjamin, die in Parijs op zoek gaat naar de wortels van de moderne tijd. Over genie en miljardairszoon Ludwig Wittgenstein die, terwijl hij in Cambridge als een God aanbeden wordt, in Oostenrijk in armoede als onderwijzer werkt. En over Ernst Cassirer, die in de wijken van de Hamburgse middenklasse het antisemitisme aan den lijve ondervindt.
In dit verhelderende en prikkelende boek wordt getoond hoe Nederland de wereld door de eeuwen heen mede heeft vormgegeven, en andersom: hoe Nederland zich onder invloed van verre en nabije buren heeft ontwikkeld.
Het oeuvre van Michel Houellebecq is doordrenkt van het gedachtegoed van Schopenhauer. In deze tekst, die lang ongepubliceerd bleef, licht hij een sluier op van een levenslange filosofische fascinatie.
Boekhandel Douwes, DNJB en Douwes Juridisch Antiquariaat zijn open op maandag van 12.00 tot 18.00 u., dinsdag, woensdag donderdag en vrijdag van 9.00 tot 18.00 u. en op zaterdag van 10.00 tot 17.00 u.
