Het Internationaal Juridisch Instituut (IJI) werd honderd jaar geleden opgericht met het idealistische doel om kosteloos en wereldwijd een juridische vraagbaak te zijn. Met dit “geschenk” was de wereldvrede gediend en zou Nederland zich na de Eerste Wereldoorlog weer op de kaart zetten. Maar ideaal en werkelijkheid lopen niet altijd hand in hand, en het IJI heeft zijn koers in de loop der tijden bijgesteld om te worden tot wat het nu is: een rotsvast baken in de Nederlandse rechtspraktijk.
Het IJI geeft advies over buitenlands recht en internationaal privaatrecht. Denk hierbij aan vragen als: “Een Nederlandse man en een Marokkaanse vrouw liggen in echtscheiding. De vrouw wil graag naar Marokkaans recht de echtscheiding aanvragen. Kan dit?” Of: “Een Nederlandse B.V. en een Duitse particulier vestigen een pandrecht op Franse banktegoeden. Welk recht is op de totstandkoming van dit pandrecht van toepassing?”
Inmiddels hebben de specialisten van het IJI meer dan drieëntwintigduizend vragen beantwoord.
Zo op het oog wellicht taaie kost. Maar de vragen aan het IJI (en antwoorden daarop) zijn stille getuigen van de geschiedenis van de twintigste eeuw. In het boek “Een geschenk aan de wereld” zien we conflicten over geconfisqueerde (neutrale) Nederlandse scheepsladingen in de Eerste Wereldoorlog, echtscheidingen tussen staatloos geworden personen omdat landsgrenzen zijn veranderd, het moeizame herstel van verloren burgerrechten na de Tweede Wereldoorlog; protestbewegingen in de jaren zestig. In de decennia daarna volgen de erkenning van nieuwe samenlevingsvormen en afstammingsrelaties, de gevolgen van vluchtelingenstromen, globalisering, milieurampen, grensoverschrijdende vermogenszaken en internationale handelsconflicten.
Tegen deze achtergrond vertelt het jubileumboek de honderdjarige geschiedenis van het IJI.