Nederlandse ambtenaren leveren prima werk – maar niet altijd. Er is gerommel bij het UWV, de Belastingdienst, het CBR en andere overheidsdiensten, maar ook op gemeente- en provinciehuizen gaat het weleens mis. Dit heeft soms grote gevolgen voor de burger en de verantwoordelijke bestuurder. De rode draad is steeds dat de falende ambtenaar blijft zitten, en dat de verantwoordelijke bestuurder op het matje wordt geroepen, of in het ergste geval: wordt ontslagen.

Dit alles is een gevolg van de huidige spelregels in het openbaar bestuur. Het blijkt onmogelijk dat bestuurders al hun ambtenaren aansturen – evenals het onmogelijk is dat de politiek of het bestuur zelf alle beslissingen moet nemen, of dat bestuurders alle beslissingen van ambtenaren controleren. Deze weeffout in de bestuurlijke structuur leidt ertoe dat ambtenaren steeds machtiger worden en dat het aantal ambtenaren maar blijft groeien.

Hoewel ambtenaren veel macht hebben, maken ze geen deel uit van de Trias Politica. Daarom zijn bestuurders de klos bij ambtelijke fouten en ontlopen falende ambtenaren de dans. Om die reden pleit bestuurskundige en voormalig gemeentesecretaris Harry van de Loo voor een nieuwe bestuurlijke orde: de Quadra Politica. Een orde waarin ambtenaren kunnen worden aangesproken op hun ambtelijke macht en de bestuurlijke macht weer terugkeert waar zij thuishoort: bij bestuurders. Dat kan – vrij eenvoudig – door een nieuwe set regels op te stellen, die in elke ambtelijke organisatie kan worden ingevoerd.

Hoe dat moet staat in dit boek, dat een praktische handleiding is voor bestuurders die meer grip willen krijgen op hun eigen ambtelijke organisatie.