Ieder mens is drager van sociale rechten, zoals het recht op een behoorlijke levensstandaard en het recht om te staken. Het is aan de nationale staten om deze rechten te beschermen en te realiseren. Maar kunnen de lidstaten van de Europese Unie dat nog wel zelfstandig?

Gezamenlijk hebben lidstaten zich gebonden aan een steeds stringenter begrotingsbeleid en aan de dominantie van de interne markt. Deze harde, eenzijdige Brusselse eisen hebben in verschillende landen geleid tot inbreuken op sociale rechten. Wie is dan verantwoordelijk?

De sociale doelen van de Europese Unie zijn tekstuele hoogstandjes geworden; de noodzaak van een 'sociaal Europa' is een terugkerend mantra. Maar gezamenlijke afspraken voor de bestrijding van armoede en werkloosheid blijven boterzacht. De auteurs bepleiten daarom een nieuw discours: een invalshoek vanuit sociale rechten. Sociale rechten zijn geen verlanglijstje. Het zijn verplichtingen waar ook de Europese Unie zich expliciet aan zou moeten binden, inclusief de verantwoording voor internationale organen en een klachtrecht voor burgers. Een gedeelde verantwoordelijkheid tussen de Brusselse instellingen en de nationale lidstaten dicht een juridisch vacuüm en kan de broodnodige aanzet geven voor een socialer Europa.