In elk Frans dorp en in elke Franse stad tref je monumenten aan die de slachtoffers uit de Eerste Wereldoorlog eren. Maar waarom zie je in Frankrijk zo weinig monumenten voor de slachtoffers uit WOII? Deze vraag ligt aan de basis van dit essay. Het antwoord op die vraag leidt naar de vergelijking tussen het Frankrijk van La Grande Guerre 1914-1918 en het Frankrijk van La Défaite, de beschamende nederlaag die het Franse leger in 1940 leed tegen Duitsland. Hoe kon het gebeuren dat het grootste landleger van Europa in enkele dagen werd vernietigd en op de vlucht gejaagd? Hoe kon het gebeuren dat de Franse parlementaire democratie van de Derde Republiek zich vrijwillig ophief om plaats te maken voor het autoritaire bewind van Pétain in Vichy dat intensief collaboreerde met Nazi-Duitsland?

De naïeve vraag naar de monumenten in Frankrijk bleek het begin van een spoor dat via Frankrijks Donkere Jaren 1940-1944 de weg wijst naar de naoorlogse mythen en het Geheim van Frankrijk dat pas in de jaren negentig van de vorige eeuw definitief werd onthuld.

Het essay is daarmee ook de reisgids voor een tocht door het Frankrijk van vóór, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog; het biedt tevens een handzame Nederlandstalige samenvatting van de belangrijkste historische werken over deze periode.