Al sinds de publicatie in 1944 speelt Kapitalisme en slavernij van Eric Williams een centrale rol in de wetenschappelijke debatten rond slavernij en kolonialisme. In 2022 maakte het, geheel verdiend, de oversteek naar een breed publiek, toen het opnieuw de bestsellerlijsten beklom. Dat succes sluit aan bij de zoektocht naar een nieuw begrip van een verleden van kolonialisme, slavernij en racisme, en de diepe sporen die dat verleden achterlaat in het heden.

‘Meneer Williams,’ reageerde een Britse uitgever toen de schrijver hem tevergeefs zijn manuscript aanbood, ‘probeert u me nu te vertellen dat de slavenhandel en slavernij zijn afgeschaft uit economische motieven en niet uit humanitaire?’ Williams’ werk legde gewaagde en vernieuwende verbanden tussen slavernij en de Europese rijkdom, tussen platte economische belangen en de afschaffingsbeweging. Voor de gedachtevorming over slavernij en kolonialisme is het boek onmisbaar.

Bijna tachtig jaar na verschijning spat de noodzaak die Williams gevoeld moet hebben van elke pagina. Met brille en vaart weet hij zijn gedegen academische onderzoek voor een breed publiek toegankelijk – en nog immer urgent – te maken.