Dit boek is geboren in een tv-studio. Op 24 februari 1960, in het programma Welbeschouwd, zegt voormalig verzetsleider Henk van Randwijk dat de ware geschiedenis van ons land tussen 1940 en 1945 nog altijd niet is geschreven. Chris Steketee, hoofdredacteur van Algemeen Handelsblad, reageert een dag later: mijn krant staat voor je open. Eind december 1960 verschijnt de eerste aflevering van de rubriek ‘In de schaduw van gisteren’, de laatste in mei 1965. Van Randwijk schrijft de artikelen onder zijn verzetsnaam: Sjoerd van Vliet. Eind 1967, anderhalf jaar na zijn dood, verschijnen de artikelen in boekvorm.

Het boek, ook In de schaduw van gisteren geheten, beleeft de ene na de andere druk. In 1970 kent een speciale scholiereneditie een oplage van meer dan 150.000. Nog altijd is Van Randwijks boek een bekend werk over onze bezettingsjaren. Maar hoeveel Nederlanders hebben het écht gelezen — en begrepen? Peter Bak kruipt onder Van Randwijks huid en laat de lezer indringend kennismaken met een groot verzetsman wiens waarschuwend woord nog altijd actueel is: ‘Een volk dat voor tirannen zwicht / verliest meer dan lijf en goed alleen / dan dooft het licht’.

Peter Bak (1963) is historicus en schrijver. Hij promoveerde in 1999 op een proefschrift over Trouw als verzetsblad en naoorlogs dagblad. Verder publiceerde hij onder meer een biografie van staatsman W.F. de Gaay Fortman (2004), de roman Het spoor van Mertens (2007) en Een oord van bang wachten: kamp Haaren 1941-1944 (2018). In 2022 verscheen Meer dan reizen: de Nederlandse Christelijke Reisvereniging 1922-2022.