De Spaanse natiestaat is in crisis. Reconquista, omvolking, islamisering zijn kernbegrippen van een nieuw identitair discours dat opmars maakt in Europa. In Spanje zijn deze begrippen terug van nooit weggeweest. Vijfhonderd jaar lang stonden ze centraal in een moeizaam en pijnlijk proces van natievorming, getekend door etnische zuiveringen en burgeroorlogen. Drie breuklijnen stonden de vorming van een homogene natie in de weg: religieuze tegenstellingen (christenen, moslims en joden), ideologische (liberalen en conservatieven) en territoriale (centrum en periferie). Hoe verhouden deze breuklijnen zich tot elkaar? Welk licht werpen ze op de ‘Catalaanse kwestie’ die vandaag het internationale nieuws haalt?

In 'Het verdriet van Spanje' schetst Christiane Stallaert een beeld van Spanje zoals het is, de amputaties en fantoompijnen van een ‘volkslichaam’ zonder ruggengraat, de levenscyclus van een onvoltooide natie. Wie vandaag Europa wil begrijpen, moet Spanje begrijpen: de historische schakel tussen Europa en Afrika, tussen christendom en islam.

Christiane Stallaert is hispaniste en antropologe. Ze is gewoon hoogleraar Spaanse en Latijns-Amerikaanse Studies en Interculturele Communicatie aan de Universiteit Antwerpen. Haar onderzoek is gericht op etniciteit, nationalisme en interculturaliteit. Eerder publiceerde ze over Spanje o.a. 'Naar eigen beeld en gelijkenis'.